طراحی نقشه های معماری و سازه
طراحی نقشه های معماری و سازه دو مرحله مهم در فرآیند ساخت و ساز هستند که به ترتیب به جنبه‌های زیبایی‌شناسی و عملکردی ساختمان می‌پردازند.
طراحی معماری شامل چیدمان فضاهای داخلی، نما، و جزئیات ظاهری ساختمان است، در حالی که طراحی سازه به بررسی استحکام و پایداری ساختمان در برابر نیروهای مختلف می‌پردازد
مراحل طراحی معماری شامل موارد زیر میباشد:
. فاز صفر: مطالعات و ایده پردازی:
- شناخت نیازها و خواسته‌های کارفرما:در این مرحله، نیازها، سلیقه و بودجه کارفرما بررسی میشود.
- مطالعه و بررسی سایت:موقعیت جغرافیایی، ابعاد و ویژگی‌های زمین مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- ایده پردازی و ارائه طرح‌های اولیه:معمار ایده‌ها و طرح‌های اولیه خود را بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده ارائه می‌دهد.
. فاز یک: طراحی مقدماتی (Preliminary Design):
- طراحی پلان:پلان‌های طبقات، پلان موقعیت و پلان بام بر اساس طرح‌های اولیه و نیازهای کارفرما طراحی می‌شوند.
- طراحی نما:نماهای اصلی ساختمان بر اساس طرح کلی و با در نظر گرفتن سبک معماری مورد نظر طراحی می‌شوند.
- طراحی مقاطع:مقاطع طولی و عرضی ساختمان برای نشان دادن ارتفاع و جزئیات داخلی و خارجی طراحی می‌شوند.
- ارائه طرح‌های اولیه:طرح‌های اولیه به کارفرما ارائه شده و پس از تایید، وارد فاز بعدی می‌شوند.
. فاز دو: طراحی تفصیلی (Detailed Design):
- طراحی جزئیات:در این مرحله، جزئیات اجرایی پلان‌ها، نماها و مقاطع با دقت بیشتری طراحی می‌شوند.
- انتخاب مصالح:مصالح مورد نیاز برای ساخت ساختمان با توجه به طرح و بودجه کارفرما انتخاب می‌شوند.
- تهیه نقشه های سازه و تاسیسات:نقشه‌های سازه (ستون‌گذاری، تیرریزی و …) و تاسیسات مکانیکی و الکتریکی (لوله کشی، سیم کشی و …) بر اساس نقشه‌های معماری طراحی می‌شوند.
- تهیه نقشه های اجرایی:نقشه های نهایی با مقیاس مناسب برای اجرا به کارفرما ارائه می‌شوند.
طراحی نقشه های برق ساختمان
طراحی نقشه های برق ساختمان شامل طراحی سیستم روشنایی و نمای ساختمان، طراحی سیستم اعلان آتشسوزی، طراحی سیستم امنیتی، ترسیم دیاگرام قائم، انتخاب انواع کلید و پریز مورد نیاز پروژه و همچنین محل قرار گیری آن ها، سیستم آسانسور ساختمان، سیستم حفاظتی و میباشد.
با توجه به اهمیت و ضرورت طراحی نقشه تاسیسات برقی ساختمان، نکات ریز و درشت زیادی وجود دارد که باید بهشون توجه بشود؛ و بی‌توجهی به آنها هزینه‌های سنگین و جبران ناپذیر مالی، زمانی و حتی گاهی جانی رو به همراه دارد.
در ادامه به بررسی این نکات می‌پردازیم.
- رعایت استانداردهای سطح مقطع
اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که باید بهش توجه بشود این است که استانداردهای سطح مقطع باید در طراحی نقشه تاسیسات برقی ساختمان رعایت بشوند.
درواقع این نکته به شما متذکر میشود که سطح مقطع سیم‌ها، در بخش‌هایی مثل سیم‌کشی و طراحی تاسیسات برقی ساختمان اهمیت زیادی دارند و حتما باید طبق استانداردهای از پیش تعیین شده طراحی و انتخاب بشوند
- در نظر گرفتن ظرفیت کنتور برای انشعابات مختلف ساختمان
نکته دیگری که از اهمیت زیادی برخورداراست و حتما باید قبل از طراحی نقشه مشخص بشود، ظرفیت انشعابات ساختمان است.
به 2 دلیل مهم زیر تاکید میشود که حدالامکان بالاترین ظرفیت برای انشعابات ساختمان در نظر گرفته بشود:
- بالا بردن قابلیت اطمینان سیستم برق در ساختمان
درواقع اگه ظرفیت انشعابات بالا باشد، در صورت افزایش بار الکتریکی، با مسائلی مثل کاهش کیفیت ولتاژ و یا از مدار خارج شدن تجهیزات حفاظتی سیستم مواجه نخواهید شد.
- جلوگیری از تاثیر انشعابات بر روی یکدیگر
مسئله دیگه‌ای که در صورت توجه به این مسئله باهاش دست و پنجه نرم نمیکنید این است که:
در صورت بروز نقص فنی در یکی از انشعابات ساختمان، هیچ تاثیری بر کل سیستم برق ساختمان نمیگذارد.
- رعایت جزییات در طراحی نقشه تاسیسات برقی ساختمان
اینجاست که مهندس طراح باید تمام مهارت و تخصص خودش رو به اثبات برساند؛ چون همونطور که در ابتدا به این موضوع اشاره کردیم، در طراحی تاسیسات برقی ساختمان باید به جزییاتی مثل کلید، پریز‌ها و… هم پرداخته بشود.
اما نکته مهم‌تر این است که طراحی این جزییات باید از اصول و قواعد خاصی پیروی کند؛ همچنین مهندس طراح باید محل قرار گیری هر یک از این جزییات رو در نقشه به درستی انتخاب کند.
- توجه به زیبایی نمای ساختمان در طراحی نقشه تاسیسات برقی
تا اینجای مقاله فقط به نکات فنی و ایمنی که باید در طراحی نقشه تاسیسات برقی ساختمان رعایت بشوند، اشاره کردیم.
بنابراین در این قسمت به نکته‌ای اشاره میکنیم که در بسیاری از پروژه‌ها شاهدش بودیم:
عملکرد ضعیف و غیر حرفه‌ای بعضی از طراحان و مهندسین برق در توجه به زیبایی نمای ساختمان در حین طراحی نقشه، از جمله مواردیست که به هیچ عنوان قابل چشم پوشی نیست.
درواقع مهندس طراح باید به مواردی مثل محل و نحوه قرارگیری جعبه تقسیم، سیم‌هایی که در معرض دید هستند و… توجه ویژه‌ای داشته باشد و در حین طراحی هم باید جلوه و نمای ساختمان رو در نظر بگیرد.
- استفاده از ادوات حفاظتی
نکته امنیتی دیگه‌ای که لازم است به آن اشاره بشود، استفاده از ادوات حفاظتی مثل رله حفاظت جان و فیوز است.
حتما توجه داشته باشید که مهندس طراح برای تعیین ظرفیت فیوز و محل مناسب نصب، باید با توجه به استانداردهای تعیین شده قدم بردارد. همچنین خلاقیت طراح نیز باید در این جا به کمکش بیاد..
- انتخاب مهندس طراح
شما باید توجه داشته باشید که وظیفه طراحی نقشه تاسیسات ساختمان را بر عهده یک نقشه کش قرار ندهید.
مسئله‌ای که امروزه به وفور با ان مواجه هستیم این است که به ندرت میشود طراح نقشه تاسیسات برقی را پیدا کرد. چون متاسفانه بیشتر افرادی که به نقشه تاسیسات برق ساختمان می‌پردازند، صرفا نقشه کش هستند و تسلطی بر محاسبات ندارند.
در حالی که یک طراح علاوه‌بر تسلط بر اصول نقشه کشی، به محاسبات هم مسلط میباشد
